6 tips voor een sterke performance op een poetryslam

14 mrt 6 tips voor een sterke performance op een poetryslam

Een cliché in de poetryslam-scene is dat een inhoudelijk sterke dichter met een minder goede performance het vaak zal afleggen tegen een inhoudelijk mindere dichter met een sterke performance. Maar een dichter die beide heeft, blaast de tegenstand vaak op een hoopje. Het is dus tijd om je performance op te krikken en daarbij wil ik je helpen met deze zes tips. 

Een sterk gedicht

Voordat je aan de voordracht begint, moet je natuurlijk een (zelfgeschreven) gedicht hebben. Bij het schrijven van zo’n gedicht komt er heel wat kijken, zoals het gebruik van literaire trucs en het synchroniseren van je tekst en performance. Wil je hier meer over weten? Hier geef ik je 5 tips over hoe je een goed slamgedicht schrijft. 

Zorg er in ieder geval voor dat je gedicht authentiek is. Als je op het podium staat en je voelt wat je zegt, zal je je gedicht met een overtuiging brengen die ook bij het publiek binnenkomt, en dat is waarop we mikken. Schuw emoties hierbij niet, laat het publiek voelen wat jij voelt.

Kalmte kan u redden

Spreek rustig, luid en duidelijk. Articuleer goed, schreeuw of fluister alleen als het écht moet, en dan nog houd je dat beter binnen de perken. Pauzeer af en toe, waardoor het publiek je treffende beeldspraak of je scherpe woordspelingen naar hun waarde kan schatten. Of sla deze tips in de wind en doe je eigen ding, maar zorg er dan wel voor dat het in een onnavolgbare stijl is die je talloze prijzen oplevert.

Test 1, 2

Ga je gedicht testen op een van de talloze vrije podia die door het land heen worden georganiseerd. Er is geen betere manier om te weten te komen welke impact je tekst op een publiek heeft. Je merkt vanzelf welke stukken goed lopen en waar je nog werk aan hebt. Het is even belangrijk om je tekst, indien nodig, daarna aan te passen en hem opnieuw te testen. Blijf doorgaan tot je het resultaat bereikt waarop je gehoopt had. Zo heb je, eenmaal je op een poetryslam (wat is dat eigenlijk?) staat, een gedicht dat je door en door kent. Dat helpt je de zenuwen onder controle te krijgen.

Leer je gedicht uit het hoofd

Het is een discussiepunt tussen literaire en podiumdichters. De eerste groep vindt dat je een gedicht niet uit het hoofd mag leren omdat je op die manier elke spontaniteit uit je voordracht haalt, de andere groep beweert dat je een gedicht uit het hoofd moet kennen omdat je zo een performance kan neerzetten waarbij je je kan focussen op het publiek en je lichaamstaal. De waarheid ligt wellicht ergens in het midden te spartelen als een vis op het droge, dus als podiumdichter raad ik je aan om je tekst toch maar uit je broekzak te kennen. Dichter Carmien Michels zegt dat je je tekst uit het hoofd moet leren om hem vervolgens te vergeten, en dat vind ik een uitstekend advies.

Lichaamstaal

Veel dichters hebben geen flauw idee over welke houding ze op het podium moeten aannemen, welke handbewegingen ze gebruiken, welke gezichtsuitdrukkingen ze maken… Nochtans beslaat lichaamstaal volgens het Nederlands Debat Instituut meer dan een derde van onze communicatie. De basis zit in een goede houding: zorg ervoor dat je voeten in een lijn met je schouders staan. Sommige dichters gaan zelfs ieder handgebaar minutieus timen. Het is iets wat ook mij bezighoudt, dus ieder optreden film ik mezelf om onder meer te kijken hoe mijn lichaamstaal overkomt.

Tekst vergeten?

Ben je plots een zin vergeten? Toon het niet meteen, maar geef jezelf enkele seconden om je woorden te zoeken. Het publiek kent je tekst immers niet en heeft dat dus niet meteen in de gaten. Komt de zin toch niet meer terug? Pik ergens anders in, bij een eerder of een volgend stuk. Lukt ook dat niet meer? Dan kan je je excuseren en de tekst opnieuw brengen. Het publiek reageert daar altijd begripvol op. Houd er bij een poetryslam rekening mee dat je hierdoor het tijdslimiet niet schendt, want dan kan je minpunten krijgen. Breek je tekst af bij wat voor jou een goed einde lijkt.

Over de schrijver van dit artikel

Kevin Amse (Ninove, 1989) is dichter, leraar en literair performer. Hij won de Euregionale poetryslam Borderlines (2023) en de Belgische poetryslam voor teams (2016). Hij stond op podia als Theater Aan Zee en Mensen Zeggen Dingen en was tot tweemaal toe sacrificial poet op het Ek Poetry Slam. Gedichten van hem verschenen onder meer in Het Liegend Konijn, Tirade en Kluger Hans. Met het Gents Slampioenschap richtte hij een van de grootste poetryslams in België op.