Hoe schrijf je een gedicht voor een poetryslam: 5 tips

06 feb Hoe schrijf je een gedicht voor een poetryslam: 5 tips

Op een poetryslam (wat is dat?) zie je een groot aantal dichters met gelijkaardige gedichten. Zelden schiet er iemand bovenuit en wie dat doet, staat die avond gegarandeerd in de finale. Maar hoe laat je jezelf boven het gemiddelde uitstijgen? Vanuit mijn ervaringen geef ik je 5 tips over hoe je een podiumgedicht schrijft dat je laat opvallen.

1. Lees en kijk (af) 

Alles begint met een concept. Een vernuftig uitgewerkt idee over wat je wil zeggen en hoe je dat gaat verpakken. Lees en kijk zoveel mogelijk poëzie om je wereld te openen en een beeld te krijgen van wat cliché is en wat niet en houd daarbij al de performance in je achterhoofd. Boeiende concepten kan je bijhouden en er een eigen draai aan geven. Beter een goed gestolen dan een slecht gekopieerd idee. Daniel Beaty was zeker niet de eerste om zijn geweten te laten spreken, maar wel om dit in zijn eigen specifieke situatie te doen.

2. Maak gebruik van trucs 

Beeldspraak, metrum, rijm, alliteraties, herhaling… niet voor niets zijn het klassiekers in het voordrachtgenre. Maak er gebruik van, al doe je het best met mate. Je tekst hoeft niet perfect te rijmen noch 100 alliteraties te bevatten om een goed ritme te hebben en krachtig over te komen, zoals deze (onderschatte) performance van Louis Reyes Rivera.

3. Schrijf wat het gedicht nodig heeft

Je hebt in je hoofd een idee waar het gedicht naartoe moet, maar je worstelt nog met de uitwerking ervan. Houd in gedachten dat je schrijft wat het gedicht nodig heeft en niet wat jij wil dat het wordt. Verdraai de realiteit zodat je je gevoel beter naar buiten kan brengen. Een extreem voorbeeld is het gedicht Skinhead van Patricia Smith. Zij verplaatst zich in het hoofd van iemand met extreem-rechtse gedachten.

4. Wissel af

Een krachtig gedicht wordt niet monotoom gebracht, tenzij dat beter bij het gedicht of de situatie past. Wissel af in tempo en ritme, spreek luider, stiller, sneller of trager, wissel een aangrijpend beeld af met een ludieke zin, een anekdote met een literaire zin,… blijf de luisteraar verrassen met wat je vertelt. Neem je gedicht op en luister ernaar, blijf je zelf geboeid tot het einde? Indien niet, werk dan door tot je het beste werk hebt afgeleverd dat in je mogelijkheden ligt. En hoewel alle tot nu toe getoonde video’s uitstekende voorbeelden zijn van deze tip, vind ik Taylor Mali zijn gedicht I Could Be A Poet extra toepasselijk omdat het een persiflage is op veelvoorkomende stijlen in de poetryslam-scene.

5. Test en perfectioneer 

Test je tekst op een vrij podium alvorens hem op een poetryslam te brengen. Zo merk je hoe het ritme van je tekst aanvoelt en hoe het publiek erop reageert alvorens een jury ze beoordeelt. Het geeft je de kans om ervoor te zorgen dat je tekst op punt staat. Taylor Mali’s (toegegeven, ik ben fan van deze dichter) beroemde What Teachers Make valt verscheidene keren op internet te vinden en vaak zit er een lichte variatie in omdat hij blijft zoeken naar de beste manier om het te brengen. Zoek het maar eens op.

Over de schrijver van dit artikel

Kevin Amse (Ninove, 1989) is dichter, leraar en literair performer. Hij won de Euregionale poetryslam Borderlines (2023) en de Belgische poetryslam voor teams (2016). Hij stond op podia als Theater Aan Zee en Mensen Zeggen Dingen en was tot tweemaal toe sacrificial poet op het Ek Poetry Slam. Gedichten van hem verschenen onder meer in Het Liegend Konijn, Tirade en Kluger Hans. Met het Gents Slampioenschap richtte hij een van de grootste poetryslams in België op.